คำว่า ETF อาจจะไม่คุ้นหูคนไทยเท่าไร แต่ในระยะเวลา 10 ปีที่ผ่านมา ปริมาณเงินทั่วโลกที่ลงทุนในผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่ชื่อว่า ETF เพิ่มขึ้นจาก 1 ล้านล้านดอลลาร์เป็น 7 ล้านล้านดอลลาร์¹ ปริมาณเงินลงทุนโตขึ้นกว่า 7 เท่าในระยะเวลา 10 ปี ถึงแม้ว่าในไทยจะไม่ค่อยมีคนพูดถึง แต่จากตัวเลขนี้ก็ทำให้เห็นว่าทั่วโลกเค้ากำลังฮิตตัว ETF นี้กันใช้ได้เลย

สำหรับใครที่ยังไม่รู้จัก ETF สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่บทความนี้เลยครับ ETF คืออะไร?

หลักฐานการเติบโตของ ETF

กราฟแสดงการเติบโตด้านจำนวนและมูลค่าการลงทุนของ ETF ทั่วโลก
ข้อมูลจากเว็บไซต์ ETFGI

ด้านจำนวน

ETF กองแรกเกิดขึ้นเมื่อปี 1993 ชื่อว่ากอง “SPDR S&P 500 ETF Trust” เป็น ETF ที่ลงทุนล้อกับดัชนี S&P500 ของสหรัฐอเมริกา จากจำนวน 1 กองในปี 1993 โตเป็น 102 กองในปี 2002 โตเป็น 1,000 กองในปี 2009 และปัจจุบันในปี 2020 ทั่วโลกมีกอง ETF ทั้งหมดกว่า 7,000 กอง²

ด้านขนาดการลงทุน

วัดแค่จำนวนอาจจะไม่พอ เราต้องมาดูปริมาณทรัพย์สินรวมในตลาด ETF ด้วย จากกราฟจะเห็นว่าปริมาณการลงทุนใน ETF ทั่วโลกสูงขึ้นเกือบทุกปี จนเมื่อเดือนธันวาคมปลายปี 2019 มูลค่าขึ้นไปแตะสูงถึง 7 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ และในอนาคตก็คาดการณ์ว่าการซื้อขาย ETF จะยังสูงขึ้น และเป็นที่นิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ครับ

กอง ETF ที่ใหญ่ที่สุดในโลก

สำหรับกอง ETF ที่ใหญ่ที่สุดในโลกก็คือ… กอง SPDR S&P 500 ETF Trust นี่เอง³ ซึ่งเป็นกอง ETF ที่ถูกเปิดออกมาเป็นกองแรก และปัจจุบันก็ยังมีชีวิตอยู่ แถมเป็นกองที่มีมูลค่าทรัพย์สินที่กองดูแลอยู่สูงที่สุดด้วย อยู่ที่ตัวเลข 265,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

มูลค่าทรัพย์สินภายใต้การดูแลของกอง SPDR S&P 500 ETF⁴

จุดนี้สะท้อนให้เห็นว่าผลิตภัณฑ์ ETF และกลไกการซื้อขายที่อยู่เบื้องหลังมีความเสถียรและแข็งแรงพอสมควร เพราะขนาดเจ้าแรกที่เปิดมานาน เคยผ่านวิกฤตใหญ่ๆ มา ปัจจุบันก็ยังมีการซื้อขายกันอยู่เลย

ETF vs กองทุนรวม

เนื่องจากว่าทั้ง ETF (Exchange-Traded Fund) กับกองทุนรวม (Mutual Fund) มีความคล้ายกันพอสมควร มันก็เลยเกิดคำถามว่า แล้ว ETF มันจะมาแทนกองทุนรวมหรือไม่?

ส่วนแบ่งทางการตลาดของกองทุนรวมเทียบกับ ETP⁵
(ETP ย่อมาจาก Exchange-Traded Product ซึ่งมี ETF รวมอยู่ในนั้น)

เมื่อดูจากกราฟ จะเห็นว่า Market Share ของกองทุนรวมค่อยๆ ลดลง ในขณะที่ฝั่ง ETF มีสัดส่วนที่สูงขึ้นเรื่อยๆ จากตรงนี้ก็บอกได้ว่าเม็ดเงินในตลาดเริ่มไหลเข้ามาในตลาด ETF มากขึ้นเรื่อยๆ

การเติบโตของสัดส่วน Index Fund ในตลาดกองทุนรวม⁶

อีกกราฟหนึ่งอาจจะไม่ได้เปรียบเทียบระหว่าง ETF กับกองทุนรวมโดยตรง แต่เป็นการเปรียบเทียบระหว่าง Passive Fund กับ Active Fund ตัว Active Fund คือกองทุนที่มีผู้จัดการกองทุนคัดเลือกสินทรัพย์ที่จะลงทุนเองเพื่อสร้างผลตอบแทนเอาชนะตลาด ส่วน Passive Fund ส่วนใหญ่จะเป็นพวกกอง Index Fund ที่ลงทุนล้อให้ได้ผลตอบแทนเท่ากับดัชนีอ้างอิง ซึ่ง ETF ส่วนใหญ่ก็เป็น Index Fund นี่แหละ

จากกราฟจะเห็นว่าคนเริ่มหันมาสนใจ Index Fund มากกว่าการไปลงทุนใน Active Fund ส่วนหนึ่งเป็นเพราะค่าธรรมเนียม (management fee) ที่ถูกกว่าจากการที่ไม่ต้องใช้ฝีมือของผู้จัดการกองทุน การที่เทรนด์ Index Fund กำลังมา ก็จะเป็นผลดีต่อการเติบโตของ ETF ด้วย

แล้ว ETF จะมาแทนกองทุนรวมหรือเปล่า?

ผู้เขียนมองว่า ETF จะยังไม่มาแทนกองทุนรวมในเร็วๆ นี้แน่นอนครับ ถึงแม้ว่า ETF จะมีจุดเด่นหลายอย่าง เช่น ราคาแบบ real-time, ซื้อขายไว, ค่าธรรมเนียมถูกกว่า, ความโปร่งใสในการรายงานข้อมูล แต่เนื่องจากกลไกการจัดการที่ซับซ้อนกว่าของ ETF ทำให้กอง ETF ส่วนใหญ่จะเป็น Index Fund เพราะฉะนั้นเมื่อเทียบเรื่องการกระจายการลงทุนแล้ว ETF ตอนนี้ยังสู้กองทุนรวมที่สามารถลงทุนในอะไรก็ได้ไม่ได้ครับ

อีกเหตุผลที่ผู้เขียนมองว่า ETF จะยังไม่มาแทนกองทุนรวม คือ เรื่องการลดหย่อนภาษีนี่แหละ สำหรับประเทศไทยเรามีการซื้อกอง SSF/RMF เพื่อลดหย่อนภาษีอยู่ เพราะฉะนั้นกองทุนรวมไม่หายไปไหนแน่นอน

เตรียมความพร้อมเข้าสู่ยุคของ ETF ในไทย

ตอนนี้ ETF กำลังเข้ามาเปลี่ยนวิธีการลงทุนแบบเดิมๆ ของนักลงทุนทั่วโลก ย้อนกลับมามองที่ตลาด ETF บ้านเรากันบ้าง ซึ่งตอนนี้ถือว่ายังเล็กมากๆ ปัจจุบัน (ปี 2020) เรามีกอง ETF ที่เปิดให้ซื้อขายอยู่ทั้งหมด 17 กอง ซึ่งกองที่มีขนาดใหญ่ที่สุดมีมูลค่าทรัพย์สินสุทธิอยู่ที่ประมาณ 300 ล้านดอลลาร์เท่านั้นเอง⁷

แต่อย่างไรก็ตาม จากข้อได้เปรียบหลายอย่างของ ETF ที่กองทุนรวมไม่มี และจากข้อมูลที่บ่งบอกว่าการลงทุนใน ETF กำลังเติบโตขึ้นทุกปี ซักวันหนึ่ง ETF ก็ต้องเข้ามาถึงไทยแน่นอน แล้วถ้าถึงตอนนั้น เราก็ควรจะมีความรู้เรื่อง ETF ไว้ เผื่อว่ามันจะเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับพอร์ตของคุณครับ

ท่านที่สนใจสามารถลงชื่อเพื่อติดตามข้อมูลเกี่ยวกับ ETF ได้ที่ finnomena.com/etf-guidebook และถ้าหากในอนาคต FINNOMENA มีการเปิดให้บริการซื้อขาย ETF ทางทีมงานจะแจ้งให้ทราบทันทีครับ

เขียนโดย TUM SUPHAKORN

References

1 https://etfgi.com/news/press-releases/2020/01/etfgi-reports-assets-global-etfs-and-etps-industry-which-will-turn-30
2 https://www.investopedia.com/articles/exchangetradedfunds/12/brief-history-exchange-traded-funds.asp#the-growth-of-an-industry
3 https://www.investopedia.com/who-are-the-etf-giants-4691723
4 https://www.fool.com/investing/2018/04/28/how-the-spdr-sp-500-etf-became-the-giant-of-the-in.aspx
5 https://www.thinkadvisor.com/2015/04/03/under-the-hood-the-race-between-etfs-and-mutual-fu/
6 https://www.forbes.com/sites/greatspeculations/2018/09/19/are-we-headed-for-a-passive-index-meltdown/
7 https://www.set.or.th/set/etfstatistics.do?language=th&country=TH