โลกในอนาคตที่คาดว่าจะเต็มไปด้วยนวัตกรรมล้ำสมัยที่เข้ามาปฏิวัติการใช้ชีวิตของมวลมนุษยชาติ จากในอดีตที่ผ่านมาเทคโนโลยีเติบโตขึ้นอย่างก้าวกระโดด และในปัจจุบันการมาของ Generative AI ก็ทำให้เรารู้สึกประหลาดใจอยู่ไม่น้อย เพราะ AI สามารถเรียนรู้และสร้างสรรค์ผลงานได้มีประสิทธิภาพทัดเทียมพอ ๆ กับที่มนุษย์ทำอยู่

ซึ่งนวัตกรรมที่ล้ำยุคต่าง ๆ เหล่านี้จะเกิดขึ้นไม่ได้ หากไม่มีฟันเฟือนสำคัญอย่าง ‘ไมโครชิป’ ที่ฝังอยู่ภายใน Microchip, Semiconductor หรือ Integrated Circuit หรือที่เราเรียกกันติดปากว่า ‘ชิป’ 

อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์แทบทุกชนิดที่เราใช้ในชีวิตประจำวัน ล้วนมีชิปเป็นส่วนประกอบด้วยกันทั้งสิ้น และไม่แน่ว่าอุปกรณ์ที่คุณกำลังใช้อยู่ ณ​ ตอนนี้ ก็อาจจะมีชิปอยู่ภายในก็เป็นได้

นอกจากด้านการใช้งานในอุปกรณ์ส่วนบุคคล ตัวชิปเองก็ยังเป็นปัจจัยสำคัญในการแสดงถึงแสนยานุภาพด้านทางการทหาร เพราะชิปเป็นส่วนประกอบสำคัญในการผลิตอาวุธที่ล้ำสมัย เช่น เครื่องบินรบ, เรือดำน้ำ และขีปนาวุธ ที่ควบคุมได้จากระยะไกล 

หากจะบอกว่าผู้ที่ครอบครองชิป ก็จะสามารถผลิตอาวุธยุทโธปกรณ์ที่ล้ำสมัยก็คงไม่เกินจริงไปนัก ซึ่งอาจพูดได้ว่านี่คือสาเหตุของความขัดแย้งของประเทศมหาอำนาจอย่างจีน, สหรัฐฯ และไต้หวัน ในปัจจุบัน

Semiconductor คืออะไร?

หากให้คำจำกัดความ Semiconductor คือ สารกึ่งตัวนำที่มีคุณสมบัติในการนำไฟฟ้าอยู่ระหว่างตัวนำไฟฟ้าและฉนวน

หากอธิบายให้เข้าใจง่าย ขอยกตัวอย่างจากการเปิด-ปิดไฟ 

• ถ้าเราต้องการให้ไฟเปิดสว่างจ้า > ต้องใช้คุณสมบัติการนำไฟฟ้า
• ในทางตรงกันข้ามหากต้องการปิดไฟ > ใช้คุณสมบัติความเป็นฉนวน
• ซึ่งในไมโครชิปจะมี Transistor ที่เป็นตัวควบคุมการเปิด-ปิด คล้ายกับสวิซต์ไฟ

หลักการเหล่านี้ก็เป็นพื้นฐานของการทำงานของอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีความซับซ้อน 

สรุปง่าย ๆ ก็คือ ไม่ว่าจะเป็น PC หรือ Smartphone ที่มีวงจรที่สลับซับซ้อนอยู่ภายใน 

วงจรนั้น ๆ จะประกอบด้วย Transistor จำนวนมากที่ใช้ควบคุมสั่งการเปิด-ปิดกว่าหมื่นล้านตัว 

ด้วยพัฒนาการของชิปที่มีการต่อยอดมาตั้งแต่อดีต จึงทำให้สามารถลดขนาดชิปให้เล็กลงและสามารถประมวลผลได้ไวยิ่งขึ้น เรียกได้ว่าขนาดของ Transistor บนชิปในปัจจุบันนั้นเล็กจนน่าประหลาดใจเลยทีเดียว

อุตสาหกรรม Semiconductor ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน

เราจะมาอธิบายเป็น Timeline ของอุตสาหกรรม Semiconductor ที่มีจุดเริ่มต้นในสหรัฐอเมริกา

• ปี 1920s: มีการค้นพบว่า Silicon และ Germanium เป็นสารที่สามารถนำพาไฟฟ้า
• ปี 1950s : นับว่าเป็นทศวรรษของการพัฒนาของ Semiconductor Robert Noyce ได้ทดลองโดยการใช้ Silicon แทน Germanium ในการสร้างวงจรรวมและเป็นต้นแบบที่ใช้มาจนถึงทุกวันนี้
• ปี 1960s: Gordon Moore ค้นพบว่าสามารถลดขนาด Transistor ให้เล็กลงได้ ดังนั้นจึงสามารถเพิ่มจำนวน Transistor บนชิปได้มากยิ่งขึ้น จึงทำให้พลังการคำนวณของชิปเพิ่มขึ้นตามไปด้วยหรือที่เรียกว่า Moore’s law ซึ่งเขาคาดการณ์ว่าพลังการคำนวณของชิปนั้นจะเพิ่มขึ้น 2 เท่า ทุก ๆ 2 ปี
• ปี 1970s: Moore ได้เปลี่ยนการคาดการณ์ว่าประสิทธิภาพในการคำนวณของชิปนั้นจะเพิ่มขึ้นเป็นเท่าตัว ในทุก ๆ 2 ปี

พัฒนาการของ Semiconductor ก้าวกระโดดแค่ไหน?

กฎของมัวร์กล่าวไว้ว่าประสิทธิภาพในการคำนวณของชิปจะเพิ่มขึ้นเป็นเท่าตัวในทุก ๆ 2 ปี สาเหตุมาจาก Transistor เพิ่มขึ้น 2 เท่า ในทุก ๆ 2 ปีเช่นเดียวกัน

สรุปคือสามารถผลิตชิปให้มีขนาดเล็กลงและประมวลผลไวขึ้น โดยใส่ Transistor ให้ซ้อนทับกันเป็นชั้น ๆ 

รูปแสดงถึงจำนวน Transistor ที่เพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดด ภาพจาก wikipedia ณ วันที่ 17/06/2566

ในเรื่องของขนาด ต้องเรียกได้ว่าเล็กจนคาดไม่ถึง เพื่อให้เห็นภาพชัดเจนยิ่งขึ้น ขอยกตัวอย่างชิปที่อยู่ใน iPhone 14 pro ที่เปิดตัวในปี 2022 ขนาดของชิป A16 ที่ Apple ได้บอกไว้อยู่ที่ 4nm (คาดว่าเป็นระยะห่างระหว่าง Transistor) ซึ่งหากเทียบจากภาพด้านล่างจะเห็นได้ว่ามีขนาดเล็กยิ่งกว่าไวรัสเสียอีก

ภาพจาก researchgate.net ณ วันที่ 17/06/2566

ในปี 1961 ชิปในยุคเริ่มต้น มี Transistor 4 ตัว ภาพจาก chiphistory.org ณ วันที่ 17/06/2566

ชิป A16 ที่ Apple เปิดตัวในปี 2022 มี Transistor 16,000 ล้านตัว ภาพจาก Apple Event ณ วันที่ 17/06/2566

ในทางกลับกันการพัฒนาอย่างก้าวกระโดดของชิปนั้นก็ตามมาด้วยต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้น การที่จะควบคุมการผลิตชิปตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำนั้นไม่ใช่เรื่องที่ง่าย

หนึ่งในสาเหตุสำคัญคือเครื่องมือที่ใช้ผลิตชิปนั้นต้องทันสมัยและตามมาด้วยเงินลงทุนที่สูงมาก ด้วยกฏของ Moore จึงแข่งกันเพื่อจะผลิตชิปให้เล็กลงในทุก ๆ 2 ปี เมื่อถึงจุดหนึ่งที่ไม่สามารถทำให้เล็กลงไปกว่านี้ได้แล้ว จำเป็นต้องลงทุนซื้อเครื่องจักรใหม่

ด้วยต้นทุนอันมหาศาลนี้จึงเป็นกำแพงที่คอยกันผู้เล่นหน้าใหม่ที่จะเข้ามาในอุตสาหกรรมชิป เหลือเพียงแค่ผู้เล่นยักษ์ใหญ่ที่มีเงินทุนหน้าตักมหาศาล

จากภาพด้านล่างที่แสดงถึง Supply Chain ของการผลิต Smartphone ที่ประกอบด้วยชิ้นส่วนมากมาย หนึ่งในนั้นก็มีชิปรวมอยู่ด้วยเราจะเห็นได้ว่าแต่ละกระบวนการผลิตกระจายอยู่หลากหลายทวีปบนโลก

ภาพจาก Boston Consulting Group ณ วันที่ 17/06/2566

1. เริ่มกระบวนการออกแบบในสหรัฐโดยยึดตามสิทธิ์บัตรในยุโรป
2. เครื่องมือในการผลิตที่ถูกพัฒนาขึ้นในสหรัฐฯ, ญี่ปุ่น และยุโรป
3. วัตถุดิบที่ใช้ในการผลิต จากสหรัฐฯ และส่งไปผลิตต่อที่ญี่ปุ่นและเกาหลี
4. กระบวนการผลิตในไต้หวันและมาเลเซีย แล้วส่งต่อประกอบที่จีน

ด้วยช่องว่างเหล่านี้จึงมีบริษัทในอุตสาหกรรมชิป Semiconductor ที่ต่างก็มีแนวทางการประกอบธุรกิจที่แตกต่างกันออกไป 

ตัวอย่างหุ้น Semiconductor ระดับโลก

TSMC (Taiwan Semiconductor)

บริษัทสัญชาติไต้หวันยักษ์ใหญ่ที่เน้นในเรื่องของการรับผลิตชิปเพียงอย่างเดียว ด้วยความชำนาญในการผลิต มีโรงงานที่สร้างเป็นของตัวเอง รวมไปถึงเครื่องมือที่ทันสมัย จึงทำให้บริษัทที่ต้องการสร้างนวัตกรรมล้ำสมัยอย่าง Apple ก็มาจ้าง TSMC ผลิตชิปด้วยเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็น iPhone iPad หรือ Macbook

ในปี 2022 ที่ผ่านมา TSMC

• มี Market Cap. 15.27 ล้านล้านดอลลาร์ไต้หวัน
• มีรายได้ 2.26 ล้านล้านเหรียญดอลลาร์ไต้หวัน (+42.61% YoY) 
• กำไรสุทธิ 1.02 ล้านล้านเหรียญดอลลาร์ไต้หวัน (+70.40% YoY)

ข้อมูลจาก Google Finance ณ วันที่ 17 มิถุนายน 2566

ศักยภาพของ TSMC ที่ผ่านมาสามารถลดขนาดชิปให้เล็กลงในทุก ๆ 2 ปีได้มาโดยตลอด

• นับตั้งแต่ปี 2018 สามารถผลิต 7nm
• ต่อมาในปี 2020 สามารถผลิต 5nm 
• ถัดมาในปี 2021 สามารถผลิต 4nm 

และในปี 2025 ก็ตั้งเป้าไว้ว่าจะเริ่มผลิตที่ 2nm ซี่งถือว่าเป็นความท้าทายครั้งใหม่ของทาง TSMC เพราะการที่จะผลิตขนาดที่เล็กไปกว่า 3nm จำเป็นที่จะต้องใช้สถาปัตยกรรมใหม่ (จากเดิม FinFET เปลี่ยนเป็น Gate-All-Around) นอกจากนั้นต้องเปลี่ยนเครื่องที่ใช้สำหรับผลิตชิปด้วย

ทั้งนี้ก็ต้องมาดูกันว่า TSMC ยังจะสามารถยืนเป็นเบอร์ 1 ในการรับผลิตชิปได้ต่อไปหรือไม่

เพราะจากปัจจัยที่กล่าวมาข้างต้นแล้ว ยังมีปัญหาด้านความขัดแย้งของทั้ง 3 ประเทศ อย่างจีน, สหรัฐฯ และไต้หวัน ที่อาจจะลุกลามเป็นสงครามทางการค้าได้ในอนาคต

หากสนใจสามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ในรายการ Alpha Investor | TSMC

ASML

บริษัทที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับการสร้างและพัฒนาเครื่องผลิตชิป หรือที่เรียกว่าเครื่อง EUV (Extreme Ultraviolet) ซึ่งใช้เวลาในการพัฒนากว่า 20 ปี และด้วยนวัตกรรนนี้จึงทำให้สามารถผลิตชิปที่ลดขนาด Transistor ได้เล็กลงกว่าเดิมและประหยัดพลังงานมากขึ้นด้วย 

ในปัจจุบันนี้ยังไม่มีบริษัทใดที่สามารถสร้างเครื่องผลิตชิปที่มีนวัตกรรมล้ำหน้าได้ทัดเทียมกับ ASML จึงเป็นเพียงบริษัทเดียวที่ครอง Market Share กว่า 90% เลยที่เดียว ถือว่าเป็นต้นนำ้ของการผลิตชิปอย่างแท้จริง

โดยทาง ASML ได้พัฒนาต่อยอดเครื่อง High-NA EUV ที่สามารถย่อความละเอียดของวงจรได้ถึง 2nm ซึ่งลูกค้าหลักอย่าง TSMC, Intel และ Samsung ที่ต้องการผลิตชิปที่ล้ำสมัย ต่างก็ต้องสั่งจองเครื่องผลิตล่วงหน้าจาก ASML เป็นปี ๆ

ในปี 2022 ที่ผ่านมา ASML

• มี Market Cap. 15.27 ล้านยูโร
• มีรายได้ 21,170 ล้านยูโร (+13.77% YoY) 
• กำไรสุทธิ 5,620 ล้านยูโร (-4.40% YoY)

ข้อมูลจาก Google Finance ณ วันที่ 17 มิถุนายน 2566

Apple

นับตั้งแต่ปี 2007 ที่ได้เปิดตัว iPhone เครื่องแรก จากนั้นเป็นต้นมาผลิตภัณฑ์ของ Apple ก็ได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการใช้ชีวิต และถือว่าประสบความสำเร็จอย่างล้นหลาม 

ในงานประชุมประจำปี Berkshire Hathaway 2023 Warren Buffett ได้พูดถึง Apple บริษัทที่เขาลงทุนไปกว่า 40% ของพอร์ต
Buffett กล่าวว่า “ถ้าให้เลือกว่าจะให้ยึดรถหรือยึด iPhone ส่วนมากยอมให้รถไปดีกว่า” 
แสดงให้เห็นว่า Smartphone นั้นเป็นสิ่งจำเป็นในชีวิตประจำของมนุษย์เราแบบที่ขาดไม่ได้

ในปี 2022 ที่ผ่านมา Apple

• มี Market Cap. 2.91 ล้านล้านดอลลาร์
• มีรายได้ 394,330 ล้านเหรียญ (+7.79% YoY)
• กำไรสุทธิ 99,800 ล้านเหรียญ (+5.41% YoY)

ข้อมูลจาก Google Finance ณ วันที่ 17 มิถุนายน 2566

ถึงจะเป็นบริษัทที่ใหญ่ที่สุดในโลก แต่ Apple ก็ไม่ได้มีโรงงานในการผลิตชิ้นส่วนต่าง ๆ เป็นของตนเอง ขั้นตอนแรกคือการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ฟลอริดา สหรัฐฯ แล้วจึงส่งต่อให้เจ้าอื่นผลิตและประกอบ เพื่อให้ได้เทคโนโลยีที่ดีที่สุดและต้นทุนที่ต่ำที่สุด 

ทั้งนี้ รวมไปถึงชิปภายในอุปกรณ์ Apple ที่ถูกออกแบบในสหรัฐฯ และส่งต่อให้ทางบริษัท TSMC ผลิตตามที่ถูกออกแบบมา

สนใจสามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ในรายการ Alpha Investor | Apple

Nvidia

บริษัทที่เป็นกระแสพูดถึงมากในช่วงนี้ เพราะได้กลายเป็นบริษัทที่มีมูลค่า 1 ล้านล้านเหรียญไปเป็นที่เรียบร้อย ตั้งแต่เริ่มปี 2023 NVIDIA เป็นบริษัทที่ Outperform มากที่สุดในบรรดาบริษัทใน S&P500

ธุรกิจของ NVIDIA แน่นอนว่าใครที่เป็นสาย Gamer ต้องรู้จักอย่างแน่นอน ไม่ว่าจะเป็นผลิตภัณฑ์ยอดฮิตอย่างการ์ดจอ GPU NVIDIA Geforce ที่ติดตลาด Gaming มาอย่างยาวนาน

โดยรายได้จากธุรกิจ Gaming คิดเป็น 32% ของรายได้ทั้งหมด แต่อีกหนึ่งธุรกิจที่มาแรงแซงหน้า Gaming ก็คือธุรกิจ Data Center คิดเป็น 60% ของรายได้ 

เรียกได้ว่าเป็นธุรกิจใหม่ที่เริ่มทำรายได้ให้กับ NVIDIA และนอกเหนือจากนี้ยังมีธุรกิจชิปประมวลผลสำหรับรถยนต์ ที่คาดว่าจะรองรับการมาถึงของ EV Car ในอนาคต

ในปี 2022 ที่ผ่านมา NVIDIA

• มี Market Cap. 1.05 ล้านล้านดอลลาร์
• มีรายได้ 26,970 ล้านเหรียญ (+0.22% YoY)
• กำไรสุทธิ 4,370 พันล้านเหรียญ (-55.21% YoY)

ข้อมูลจาก Google Finance ณ วันที่ 17 มิถุนายน 2566

ทั้งนี้ ก็ต้องมาดูกันว่าทิศทางของ NVIDIA ในอนาคตจะเป็นอย่างไร และรายได้ของ NVIDIA ในปี 2023 จะเพิ่มขึ้นมากน้อยเพียงใด เมื่อเทียบกับราคาหุ้นที่เพิ่มขึ้นจากความคาดหวังของผู้ลงทุน

หากสนใจสามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ในรายการ Alpha Investor | NVIDIA

เจาะลึกกองทุน Semiconductor

หากใครที่มองเห็นโอกาสไปกับอุตสาหกรรมที่กำลังขับเคลื่อนโลกยุคใหม่ และอยากลงทุนในธุรกิจ Semiconductor 

หนึ่งในทางเลือกที่ทำได้ก็คือการลงทุนผ่านกองทุนรวม ไม่ว่าจะเป็นกองทุนที่มีนโยบายการลงทุนในธีม Semiconductor โดยตรง รวมถึงกองทุนที่มี Key Player เป็นธุรกิจ Semiconductor อยู่ใน Top Holdings ของกองทุน 

โดยกองทุนไทยในธีม Semiconductor ปัจจุบันมีเลือกจากหลากหลาย บลจ. ได้แก่ 

SCBSEMI บลจ. ไทยพาณิชย์

• SCBSEMI(A) SCBSEMI(SSF)

เน้นลงทุนในหน่วยลงทุนของ VanEck Vectors Semiconductor UCITS ETF ซึ่งลงทุนในบริษัทจดทะเบียนในตลาดหุ้นสหรัฐฯ ที่สร้างรายได้จาก Semiconductor อย่างน้อย 50% ของรายได้ทั้งหมด 

LHSEMICON บลจ. แลนด์ แอนด์ เฮ้าส์

• LHSEMICON-A LHSEMICON-D

เน้นลงทุนในหน่วยลงทุนของกองทุนรวมในต่างประเทศ iShares Semiconductor ETF ที่ประกอบไปด้วยบริษัทจดทะเบียนในตลาดหุ้นสหรัฐฯ ที่ออกแบบ ผลิต และจัดจำหน่าย Semiconductor

KKP SEMICON บลจ. เกียรตินาคินภัทร (FINNOMENA PICK)

• KKP SEMICON-H KKP SEMICON-H-SSF

เน้นลงทุนใน iShares Semiconductor ETF ซึ่งลงทุนในบริษัทจดทะเบียนในตลาดหุ้นสหรัฐฯ และมีขนาด Market Cap. ใหญ่ที่สุด 30 บริษัทแรก โดยครอบคลุมทั้งอุตสาหกรรมการใช้งาน Semiconductor และมีการกระจายการลงทุนอย่างเหมาะสม

DAOL-EVOSEMI บลจ. ดาโอ (อยู่ในพอร์ต BIC – Global Technology)

เน้นลงทุนในกองทุนรวม ETF ต่างประเทศที่ได้รับประโยชน์จากการเติบโตของความเชื่อมโยงเครือข่ายทางธุรกิจของอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์ (Semiconductors Business Ecosystem) โดยกระจายการลงทุนในภูมิภาคต่าง ๆ ทั่วโลก ซึ่งปัจจุบันได้ลงทุนผ่าน iShares PHLX Semiconductor ETF, VanEck Vectors Semiconductor UCITS ETF และ Invesco Dynamic Semiconductors ETF 

สามารถศึกษาข้อมูลกองทุนเพิ่มเติมได้ที่ www.finnomena.com/funds

แหล่งข้อมูลอ้างอิง

• https://www.youtube.com/watch?v=B3d8Lc3Cc_4
• https://www.youtube.com/watch?v=ezGEuBwn6lY
• https://www.youtube.com/watch?v=Na5w6-dOHXU
• https://www.youtube.com/watch?v=FtKlzgzd6To
• https://www.youtube.com/watch?v=N22HIC3Rv8g
• https://www.bankrate.com/investing/best-performing-stocks/
• https://www.extremetech.com/extreme/337583-tsmcs-n2-node-to-use-gaafet-first-backside-power-to-be-added-later
• https://www.youtube.com/watch?v=webh-CTgbWU
• https://appleinsider.com/articles/23/05/07/warren-buffett-praises-iphone-as-an-extraordinary-product

คำเตือน

ผู้ลงทุนควรทำความเข้าใจลักษณะสินค้า เงื่อนไขผลตอบแทน และความเสี่ยงก่อนตัดสินใจลงทุน | ผลการดำเนินงานในอดีต และผลการเปรียบเทียบผลการดำเนินงานที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์ในตลาดทุน มิได้เป็นสิ่งยืนยันถึงผลการดำเนินงานในอนาคต | ผู้ลงทุนอาจมีความเสี่ยงจากอัตราแลกเปลี่ยน เนื่องจากการป้องกันความเสี่ยงขึ้นอยู่กับดุลพินิจของผู้จัดการกองทุน | กองทุนรวมนี้ลงทุนกระจุกตัวในในหมวดอุตสาหกรรม จึงมีความเสี่ยงที่ผู้ลงทุนอาจสูญเสียเงินลงทุนจำนวนมาก ผู้ลงทุนจึงควรพิจารณาการกระจายความเสี่ยงของ พอร์ตการลงทุนโดยรวมของตนเองด้วย | สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมหรือขอรับหนังสือชี้ชวนได้ที่บริษัทหลักทรัพย์นายหน้าซื้อขายหน่วยลงทุน ฟินโนมีนา จำกัด ในช่วงเวลาวันทำการตั้งแต่ 09:00-17:00 น. ที่หมายเลขโทรศัพท์ 02 026 5100 และทาง LINE “@FINNOMENAPORT | สำหรับผู้ลงทุนในความดูแลของ Kept by krungsri ติดต่อทีม Kept help center ที่หมายเลขโทรศัพท์ 02 296 6299